مطالعه جامعه شناختی سرمایه اجتماعی و رابطه آن با میزان و نوع بزهکاریهای اجتماعی دانش آموزان مدارس متوسطه استان مازندران سال تحصیلی 94-1393

تحقیق حاضر در صدد تبیین مبانی نظری و تجربی پیرامون بزهکاری و سرمایه اجتماعی است تا عوامل اجتماعی موثر بر بزهکاری نوجوانان مورد شناسایی قرار گیرد. چارچوب نظری تحقیق بر تلفیقی از نظریه های بزهکاری و سرمایه اجتماعی بنا شده است. از تقسیم بندی بزهکاری جیمز کلمن در ابعاد پنج گانه، وندالیسم، خشونت، سرقت، تقلب، استعمال مواد مخدر و کجروی های فرهنگی که به آن افزوده شده و نیز از مولفه های نظریه سرمایه اجتماعی این اندیشمند شامل؛ اعتماد اجتماعی، هنجارها، رضایت اجتماعی،گرایشات و پنداشت ها نسبت به ارزش های اخلاقی، امنیت اجتماعی،عضویت و مشارکت اجتماعی، شبکه ها و شعاع تعاملات اجتماعی استفاده گردید. در مدل نظری پژوهش، بزهکاری به چهار گروه؛ رفتارهای هنجارشکنانه، رفتار های بزهکارانه، وندالیسم و کجروی فرهنگی نسبت به هم تفکیک شدند. همچنین از تقیسم بندی جرائم ریچارد لاندمن استفاده شد که سطوح فردی و جمعی برای آن طراحی گردید. در نهایت از تقسیم بندی نظریه سرمایه اجتماعی ناهاپیت و قوشال در سطوح سرمایه اجتماعی ارتباطی، ساختاری، کنش متقابل و شناختی در تبیین رابطه دو متغیر اصلی تحقیق استفاده گردید. روش تحقیق پیمایشی است. از تعداد 400 نفر از دانش آموزان مدارس متوسطه استان مازندران در سال تحصیلی 1393-94 که بطور خود اجرا به پرسشنامه پاسخ داده اند استفاده شد. متغیر مستقل تحقیق، سرمایه اجتماعی و متغیر وابسته نیز بزهکاری اجتماعی می باشند. نتایج تحقیق نشان می دهد که با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، رابطه منفی بین دو متغیر مستقل و وابسته برقرار است. به عبارت دیگر هر چقدر از میزان سرمایه اجتماعی کاسته شود به همان میزان به بزهکاری اجتماعی افراد افزوده می گردد. و شدت رابطه نیز در شاخص های مختلف دو متغیر نسبت به یکدیگر، متفاوت می باشد. جهت روش شدن اثر مستقیم و غیر مستقیم و نیز بی اثری بین متغیرهای موجود از روش تحلیل مسیر استفاده شد و همچنین با ضریب مسیر یا مقدار بتا مقدار اثر هر متغیر مشخص گردید. به عبارت دیگر با این روش، سهم یا وزن هر یک از متغیر مستقل در تبیین واریانس متغیر وابسته توضیح داده شد. بطور کلی میزانی از انواع بزهکاری اجتماعی با میزانی از انباشت سرمایه اجتماعی رابطه دارد. البته این رابطه با توجه به شرایط اجتماعی و شناسایی وضعیت موجود جوامع و زمینه های تاریخی آن تبیین می شوند. در نتیجه می توان گفت، یافته های بدست آمده در زمینه رابطه متغیر های مستقل تحقیق با بزهکاری موافق با مبانی نظری به ویژه نظریه جیمز کلمن بوده است.